Σε μια εποχή που το «επιχειρείν» θεωρείται από πολλούς κίνηση υψηλού κινδύνου, υπάρχουν συνάνθρωποι μας που εξακολουθούν να αγωνίζονται και άλλοι που κόντρα στο ρεύμα των καιρών, επενδύουν στο όραμα, βασίζονται στο ένστικτο και μπαίνουν στην αρένα της αγοράς!
Κάποιοι λειτουργούν ως άνθρωποι ορχήστρα, κάνοντας τα πάντα μόνοι τους, διότι δεν αντέχουν οικονομικά να επιβαρύνονται με πρόσθετα λειτουργικά έξοδα. Το άγχος για το πώς θα ανταπεξέλθουν στα κόστη αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για να πάρουν ένα βοηθό, ένα συνεργάτη, ένα συμπαίκτη να βοηθήσει κι αυτός από την πλευρά του στην ανάπτυξη της επιχείρησης.
Ωστόσο, τι γίνεται όταν ο επιχειρηματίας έχει υπό τη σκέπη του κι άλλους που εξαρτώνται από αυτόν, περνούν πολλές ώρες μαζί, μοιράζονται χαρές και αγωνίες και γενικά τραβάνε καθημερινά κουπί; Πώς μπορεί να είναι σίγουρος ότι δεν κουμαντάρει απλά καλά το μαγαζί του αλλά διοικεί σωστά τους ανθρώπους του; Πόσο μεγάλο ρόλο παίζουν η εμπιστοσύνη αλλά και η καχυποψία στις ανθρώπινες σχέσεις;
Στο κείμενο που ακολουθεί δίνονται κάποιες βασικές απαντήσεις σε ερωτήματα και διλήμματα που απασχολούν τους εργοδότες αναφορικά με τη διαχείριση του προσωπικού τους. Οι τοποθετήσεις προέρχονται από πολυετή εμπειρία τόσο στο χώρο της αγοράς, του «επιχειρείν» και της συμβουλευτικής και προτείνονται ανεπιφύλακτα καθώς είναι όλες –ανεξαιρέτως- δοκιμασμένες. Κοινώς, είναι μία πυξίδα που σκοπό έχει να σας βοηθήσει στο ταξίδι και να σας βγάλει από τυχόν αχαρτογράφητα νερά. Το ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσετε είναι κάτι που εξαρτάται αποκλειστικά από σας, αναλόγως πού θέλετε να πάτε, πόσο διάθεση και μεράκι θα βάλετε…
Πάμε λοιπόν να εξετάσουμε από κοντά τη σημασία του ανθρώπινου δυναμικού στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, να δούμε ορισμένες βασικές αρχές, να αποφύγουμε συνηθισμένα λάθη και κακοτοπιές και κυρίως αν χρειαστεί να επανεκκινήσουμε τον τρόπο σκέψης και δράσης χτίζοντας γερά θεμέλια. Ακολουθούν 10 συμβουλές που σκοπό έχουν αποκλειστικά να σας βοηθήσουν να δείτε κάποια πράγματα από διαφορετική σκοπιά, να επιβεβαιώσετε αυτά που έχετε κατά νου ή ακόμα καλύτερα να νοιώσετε ικανοποίηση που τα τηρείτε!
Μη ξεχνάτε πως όταν βελτιώνονται οι άλλοι γύρω μας, βελτιωνόμαστε κι εμείς οι ίδιοι. Αποκτούμε αυτοπεποίθηση, αλλάζει η ψυχολογία μας προς το καλύτερο, γινόμαστε καλύτεροι στη λήψη αποφάσεων, αξιοποιούμε το χρόνο μας πιο παραγωγικά και κυρίως γινόμαστε όχι μόνο πιο καλοί επαγγελματίες, αλλά και καλύτεροι άνθρωποι!
1. Δημιουργήστε περισσότερο συνεργατική παρά υπαλληλική σχέση
Οι άνθρωποι σας παλεύουν μαζί με σας, είστε στην ίδια ομάδα, φοράτε την ίδια φανέλλα, αγωνίζεστε για τον ίδιο σκοπό. Γνωρίζουν καλά πως αν η επιχείρηση δεν πάει όπως πρέπει, ρισκάρουν το ψωμί της οικογένειας τους. Βάλτε τους στο παιχνίδι, μοιραστείτε μαζί τους προβληματισμούς και ιδέες, ζητήστε την αποψή τους, (απο)δείξτε ότι τους υπολογίζετε. Θα εκπλαγείτε από την αλλαγή στη συμπεριφορά και την εργασία τους. Το στοίχημα σας δεν είναι να πάρετε το 100% από αυτό που μπορούν να δώσουν αλλά κάτι παραπάνω (extra mile).
2. Ηγηθείτε δια του παραδείγματος
Είστε ο ηγέτης της ομάδας. Πρόεδρος, προπονητής, αρχηγός…τα πάντα! Κατά συνέπεια αποτελείτε αντικείμενο παρατήρησης. Η συμπεριφορά σας θα αποτελέσει είτε παράδειγμα προς μίμηση, είτε δικαιολογία. Μεριμνήστε να είναι το πρώτο. Κανείς δε θέλει να εργάζεται σε ένα περιβάλλον που υπάρχουν εντάσεις, αναξιοκρατία, άδικες συμπεριφορές και απουσία εκτίμησης της προσφοράς. Η ανάγκη δε θα γίνεται πάντα φιλοτιμία κι αυτό είναι κάτι που που το γνωρίζετε καλά… Ο κόσμος έχει ανάγκη από πρότυπα. Γιατί να μην είστε κι εσείς ένα απ’ αυτά;
3. Θέστε ρεαλιστικούς στόχους και ενημερώστε το προσωπικό
Καθένας θέλει να ξέρει πού βρίσκεται και πού πηγαίνει η επιχείρηση που εργάζεται. Παλεύει για να αποφύγει το λουκέτο; Μάχεται να παραμείνει ζωντανή; Έχει στα πλάνα της να αναπτυχθεί κι άλλο σε νέες δραστηριότητες ή γεωγραφικά με άνοιγμα υποκαταστήματος ή με νέους συνεργάτες; Θα προσλάβει κόσμο; Αποφύγετε τους αιφνιδιασμούς, δεν αρέσουν σε κανένα. Βρείτε λίγο χρόνο και εμπλέξτε τους συνεργάτες σας στη στρατηγική της επιχείρησης. Θέστε στόχους που να είναι εφικτοί (συγκεκριμένοι, μετρήσιμοι, ρεαλιστικοί, χρονικά προσδιορισμένοι, παρακινητικοί) και αφήστε τους να προβληματιστούν δημιουργικά. Αφιερώστε τους λίγο χρόνο και να είστε βέβαιοι πως θα σας τον επιστρέψουν πολλαπλάσιο.
4. Μη δίνετε αμέσως τη λύση στα πάντα ακόμα κι αν τη γνωρίζετε
Πολλές φορές αντιμετωπίζετε καταστάσεις όπου έρχεται ο συνεργάτης σας και ζητά οδηγίες στο πώς πρέπει να διαχειριστεί ένα πρόβλημα ή για το χειρισμό μιας κατάστασης: «Τι να κάνω με αυτό;», «Τι να πω στον πελάτη;».
Μήπως τελικά, ήρθε η ώρα να σταματήσει αυτό; Πώς; Αντιστρέφοντας το ερώτημα… Πείτε τους «Εσύ τι προτείνεις να κάνουμε;» «Πώς το αντιλαμβάνεσαι;» Κοινώς, εκπαιδεύστε και αναπτύξτε τους.
i. Μην αφήνετε κανένα να ακουμπά το πρόβλημα του στο τραπέζι και να φεύγει, χωρίς την παραμικρή πρόταση (ανεξάρτητα του πόσο μικρή, μεγάλη, αστεία ακόμα ή σοβαρή και να είναι).
ii. Κατόπιν συζητήστε μαζί του τα συν και τα πλην της πρότασης και καθοδηγείστε τον.
Σύντομα θα διαπιστώσετε ότι θα σας ρωτάνε λιγότερο και από κάποια στιγμή και μετά απλά θα σας ενημερώνουν για το πώς διαχειρίστηκαν κάποια θέματα. Οι ίδιοι θα νοιώθουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση κι εμπιστοσύνη στις ικανότητες τους κι εσείς δε θα νοιώθετε την ανάγκη να είστε σε δέκα μέρη ταυτόχρονα.
5. Εκπαίδευση: δεν είναι δαπάνη αλλά επένδυση
Ψάξτε για ευκαιρίες κατάρτισης και περαιτέρω εκπαίδευσης και αξιοποιείστε τες.
Δηλώστε συμμετοχή μαζί με το προσωπικό σας όπου η θεματική ενότητα είναι τέτοια που να αξίζει το χρόνο που θα επενδυθεί. Δείξτε ότι νοιάζεστε για την περαιτέρω εξέλιξη και κατάρτιση τους. Βοηθήστε τους να αναπτυχθούν για να βοηθήσουν με τη σειρά τους την επιχείρηση.
6. Επικοινωνήστε σωστά και κυρίως…αποτελεσματικά!
Πόσες φορές έχετε απευθυνθεί σε κάποιον λέγοντας του κάτι, σκεπτόμενοι κάτι άλλο ταυτόχρονα; Πόσες φορές μιλήσατε σε κάποιον υποθέτοντας ότι έχει καταλάβει τι θέλετε; Πόσες φορές εκνευριστήκατε καθώς πρέπει να τα λέτε όλα….από δύο φορές τουλάχιστο…επειδή «οι άλλοι» δεν καταλαβαίνουν;
Το σίγουρο είναι ότι προσπαθούν να καταλάβουν και να ερμηνεύσουν τι ζητάτε κάθε φορά.
i. Προσπαθήστε να είστε σαφείς και ζητήστε επιβεβαίωση για την κατανόηση με τρόπο δημιουργικό, που δεν υποτιμά τη νοημοσύνη κανενός.
ii. Κάντε ανοικτές ερωτήσεις (τι, πώς, γιατί) αντί για κλειστές (που απαντώνται με ναι/όχι).
iii. Όταν ρωτάτε κάποιον εάν κατάλαβε αυτό που του είπατε, το πιθανότερο είναι να σας απαντήσει θετικά, ιδιαίτερα εάν σας βλέπει εκνευρισμένο ή πιεσμένο. Επίσης δε θέλει να θεωρηθεί ανεπαρκής. Αν όμως του ζητήσετε να επαναλάβει παραφράζοντας πώς αντιλαμβάνεται αυτό που του είπατε, πώς θα το εφαρμόσει και αν σκέφτεται κάτι γι΄αυτό, τότε μόνο θα επιβεβαιώσετε ότι μιλάτε πραγματικά την ίδια γλώσσα.
Αφιερώστε μερικά λεπτά παραπάνω και θα τα πάρετε πίσω σε ώρες….να είστε βέβαιοι γι’ αυτό!
7. Επιβραβεύστε, ικανοποιείστε μικρές χάρες!
Επιβραβεύστε την καλή απόδοση, αναγνωρίστε την προσπάθεια, κάντε μικρές χάρες, εφ’ όσον δεν μπορείτε να δώσετε αυξήσεις. Π.χ. διευκολύνσεις στις ώρες προσέλευσης/αναχώρησης, ένα καλό διάλλειμα, ένα χαμόγελο, μπορεί να μην πληρώνουν λογαριασμούς, αλλά τα πάντα δε μετρώνται με το χρήμα. Οι άνθρωποι σας θα εκτιμήσουν την καλή σας διάθεση και θα τους κεντρίσετε το φιλότιμο.
8. Δώστε μια δεύτερη ευκαιρία
Λάθη θα γίνουν, είναι βέβαιο. Δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές, ωστόσο με τα σωστά υλικά στην κατάλληλη δοσολογία, προκύπτουν μαγικά αποτελέσματα. Για κάποιους δεν υπάρχουν λάθη, αλλά εμπειρίες. Η ψυχολογία των συνεργατών σας δεν πρέπει να έχει στοιχεία φόβου αλλά υπευθυνότητας. Αφήστε τον εγωισμό σας στην είσοδο της επιχείρησης σας και καθοδηγείστε σωστά τον κόσμο σας. Το έχει ανάγκη!
9. Μοιράστε ευθύνες, όχι αρμοδιότητες
Η αγορά αλλάζει με ρυθμούς που δυσκολευόμαστε όλοι να ακολουθήσουμε. Οι συνεργάτες σας δεν πρέπει να κάνουν μηχανικά τη δουλειά τους αλλά να αντιλαμβάνονται αυτό που κάνουν τι επίδραση έχει στην επιχείρηση. Προσπαθήστε να τους δώσετε περιθώρια να ελίσσονται, να μπορούν να παίρνουν πρωτοβουλία, να αξιοποιούν όλα τα προσόντα και τα ταλέντα τους.
10. Οι άνθρωποι σας είναι κεφάλαιο για την επιχείρηση
Οι άνθρωποι σας είναι πολύτιμη επένδυση και έτσι πρέπει να τους αντιμετωπίζετε. Είναι η φωνή, τα μάτια και τα αυτιά σας στη αγορά…τα ρούχα που φοράτε. Συμβάλλουν στη διαμόρφωση της εικόνας και της φήμης σας. Μπορούν με χαρακτηριστική ευκολία να σας ανεβάσουν ψηλά, αλλά και να σας κρατήσουν στον πάτο. Είναι η ομάδα σας. Μόνοι σας μπορείτε να φτάσετε κάπου γρήγορα. Αν όμως θέλετε να πάτε μακριά, τότε τους χρειάζεστε, όπως κι εκείνοι εσάς!
Κλείνοντας, μία ακόμα παρότρυνση για την αποτελεσματικότερη διαχείρηση του άγχους: Μπορείτε να ανησυχείτε όσο θέλετε και για ό,τι θέλετε. Μην περιμένετε ωστόσο πως αυτό θα αλλάξει τα πράγματα προς το καλύτερο, καθώς η συνεχής ανησυχία το πιθανότερο είναι να σας αδρανοποιήσει ή ακόμα και να σας παραπλανήσει. Είναι δεδομένο πως δεν μπορούμε να ελέγξουμε τις συνθήκες γύρω μας. Είμαστε όμως πάντοτε ελεύθεροι να επιλέξουμε τον τρόπο που θα αντιδράσουμε σε αυτές.
Καλές δουλειές!!!
Άρθρο από την έκδοση του εγχειριδίου του ΙΜΕ ΓΣΕΒΒΕ με τίτλο «9+1 απαντήσεις για τη δυναμική μικρή επιχείρηση»
